Chmielowski malował Opuszczoną plebanię w 1888 r. wówczas, gdy założywszy Zgromadzenie Albertynów przyjął zakonne imię Brata Alberta, pod którym znany jest powszechnie jako wyniesiony na ołtarze święty. Odtąd zajmował się malarstwem coraz rzadziej poświęcając się bez reszty dziełu miłosierdzia i potwierdzając swym życiem myśl zawartą w dawnym liście do przyjaciela L. Siemieńskiego: „...bo kto wody życia nie szuka? I malarz i zakonnik i poeta”. Malarstwem zajął się Chmielowski po powstaniu styczniowym, gdzie ranny pod Małchowem stracił nogę. Rozpoczął naukę w warszawskiej Klasie Rysunkowej, a kontynuował studia w Gandawie, Paryżu oraz w Akademii Monachijskiej. Zaprzyjaźniony m.in. z braćmi Gierymskimi, Józefem Chełmońskim, Leonem Wyczółkowskim i Stanisławem Witkiewiczem uznawany był przez nich za autorytet moralny i artystyczny. Jako malarz nie zabiegał o popularność czy sławę uważając sztukę za rodzaj posłannictwa.