sygn. l.d.: Jerzy Kossak | 1934
obraz po konserwacji

Prezentowany obraz nawiązuje do jednej z najsłynniejszych autorskich kompozycji Jerzego Kossaka – Wizji Napoleona w odwrocie spod Moskwy.
Motywy z wojen napoleońskich należały do często podejmowanej przez Jerzego Kossaka tematyki. Prezentowany obraz przedstawia jeden z najsłynniejszych motywów w jego twórczości. Ta autorska kompozycja łączy w sobie gorycz wielkiej porażki Cesarza Francuzów i wspomnienie zwycięstwa w bitwie pod piramidami w 1798: Z roku 1913 pochodzi jeden z najsławniejszych i bardziej popularnych obrazów [pierwszy z serii] Jerzego Kossaka: Widzenie Napoleona w odwrocie spod Moskwy, z głową Sfinksa na tle chmur, przypominającego egipskie zwycięstwo „boga wojny“, który teraz ze sztabem i na tle niekończącej się colonne mourante swych wojsk ciągnie na zachód wśród zamieci, złamany zimą i mrozem. Obraz, kompozycyjnie i malarsko udany, był przez artystę powtarzany w największej bodaj ilości replik z różnych lat i w różnych formatach, rozsianych po Polsce, spotkać je można i w Ameryce, i w Australii, jedna z nich wisi nawet w muzeum panoramy Borodino w Moskwie. Była to ulubiona kompozycja Jerzego...
K. Olszański, Jerzy Kossak, Ossolineum, Wrocław, Warszawa, Kraków 1992, s. 18

Pierwsza wersja kompozycji powstała w 1913 roku, jednak później artysta...