sygn. p.d.: Szermętowski 1862 

W 1860 roku Józef Szermentowski, student warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, dzięki uzyskanemu stypendium rządowemu wyjechał do Francji, gdzie – wbrew pierwotnym planom – osiadł na stałe. Tam, pod wpływem kontaktów ze środowiskiem barbizończyków oraz inspiracji malarstwem mistrzów holenderskich, ukształtował się jego dojrzały styl. Początkowa skłonność do idealizacji pejzażu, eksponowania malowniczości motywów i ich romantycznego nastroju ustąpiła miejsca tendencjom realistycznym. Artysta rozwinął niezwykłą wrażliwość w obserwacji natury oraz zdolność do jej pogłębionej interpretacji.

W dojrzałym okresie jego twórczości można wyróżnić dwa główne nurty. Pierwszy obejmuje widoki przyrody inspirowane krajobrazem z okolic Marlotte czy Fontainebleau – leśne zakątki i wilgotne łąki, często z motywem lustra wody. Drugi nurt, bogatszy i bardziej zróżnicowany tematycznie, to pejzaże polskie: widoki rodzinnej Kielecczyzny, brzegi Wisły, motywy z Tatr czy Pienin, a także krajobrazy z charakterystycznymi, krytymi strzechą chatami, wiejskimi kościółkami lub kapliczkami. Podczas szesnastu lat spędzonych we Francji Szermentowski malował polskie krajobrazy z pamięci, posiłkując się również fotografiami. Stąd w wielu jego obrazach powtarzają się te same lub podobne motywy wiejskich kościołów oraz typy postaci. Artysta tworzył...