35.
IInformacje o dziele:
sygn. p.d.: J. Malczewski [podmalowana]
Postać ślepego lirnika była częstym i bardzo ważnym motywem w kulturze polskiej XIX w. Wędrowny starzec, snujący pieśni i opowieści przy akompaniamencie liry, stał się postacią symboliczną o dwoistej naturze, idealnie wpisującą się w ducha polskiego mesjanizmu i dążenia do niepodległości. Był zarówno strażnikiem pamięci, jak i prorokiem. Jako ślepiec, polegał na wewnętrznym wzroku i słowie, stając się żywą kroniką minionych wydarzeń – bohaterstwa, klęsk, ale i dawnej chwały. Jego ślepota była jednocześnie atrybutem wewnętrznego oświecenia – darem spoglądania poza materialną rzeczywistość. Lirnik stawał się wieszczem, zdolnym do przewidywania przyszłości, zwłaszcza w kontekście losów ojczyzny.
Ta wizjonerska rola czyniła go niemal duchowym przewodnikiem na drodze do odzyskania niepodległości, podtrzymując nadzieję w najtrudniejszych czasach. Łącząc w sobie mądrość przeszłości z proroczą wizją przyszłości, postać lirnika uosabiała nieśmiertelną duszę narodu, której nie zdołały uśmiercić zabory.
Lata 80. XIX wieku były istotnym okresem w twórczości Jacka Malczewskiego. Był to czas formowania się dojrzałej twórczości artysty zaraz po studiach w Krakowie i Paryżu. Widoczne jest oddalenie się Malczewskiego od nurtu akademickiego realizmu i poszukiwania własnego języka wyrazu. Artysta pozostał wierny, zaszczepionemu przez Jana Matejkę, zamiłowaniu...
Jacek Malczewski:
Jacek Malczewski (Radom 1854 - Kraków 1929) - wybitny przedstawiciel malarstwa polskiego modernizmu, studia artystyczne rozpoczął w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, gdzie w latach 1872-1875 uczył się pod kierunkiem Feliksa Szynalewskiego, Władysława Łuszczkiewicza i Jana Matejki, do którego pracowni uczęszczał ponownie w latach 1877-1879. Następnie kształcił się w Paryskiej École des Beaux Arts u E. Lehmanna (1876-1877).
W 1880 podróżował do Włoch. W 1884-1885 wziął udział – jako rysownik – w naukowej ekspedycji Karola Lanckorońskiego do Pamfilii i Pizydii w Małej Azji. Wówczas był także w Grecji i we Włoszech. W latach 1885-1886 przebywał przez kilka miesięcy w Monachium. Po powrocie zamieszkał na stałe w Krakowie, skąd wyjeżdżał jeszcze do Monachium i do Włoch. W 1896-1900 uczył w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, a w latach 1911-1922 był profesorem i dwukrotnie rektorem krakowskiej Akademii. Lata 1914-1915 spędził w Wiedniu, w 1916 wrócił do Krakowa. W ostatnich latach życia przebywał głównie w Lusławicach i Charzewicach k. Zakliczyna. Był współzałożycielem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka” (1897) oraz członkiem grupy „Zero” (1908).
We wczesnym okresie twórczości malował portrety, sceny rodzajowe i – przede wszystkim – obrazy o tematach związanych z martyrologią Polaków po powstaniu styczniowym (Śmierć Ellenai, Niedziela w kopalni, Na etapie, Wigilia na Syberii). Później, od lat dziewięćdziesiątych XIX wieku tworzył obrazy o treściach symbolicznych z przenikającymi się wątkami patriotycznymi, biblijnymi, baśniowymi, literackimi i alegoryczno-fantastycznymi.
| Data aukcji | Nr kat | Wywoławcza | Uzyskana | Zmień: |
|---|---|---|---|---|
| 2025-12-14 | 35 | 40 000 zł | - | N/A PLN USD EUR |
