Rycina Albrechta Dürera, przedstawiająca scenę męczeństwa św. Katarzyny – legendarnej dziewicy z Aleksandrii, która za stałość w wierze chrześcijańskiej została skazana na śmierć i mimo, że w cudowny sposób uniknęła rozdarcia na kole, została później ścięta – jest ilustracją literackiej wersji jej żywota, znanej powszechnie ze Złotej Legendy Jacopa da Voragine. Powstała w latach 1497-1498, we wczesnej fazie twórczości artysty i jest jedną z pier-wszych rycin, przez niego sygnowanych. Dürer, który był już wówczas mistrzem drzeworytu, współpracował prawdopodobnie z doświadczonymi rytownikami – rzemieślnikami, którzy pomagali mu przy przenoszeniu rysunku na duży, drewniany klocek.

Drzeworyt z Męczeństwem św. Katarzyny, należący do zespołu kompozycji o dużych formatach, jest niezmiernie rzadki. W kolekcjach publicznych znajduje się stosunkowo niewiele egzemplarzy; rycina rzadko pojawia się też na aukcjach antykwarycznych. W zbiorach polskich znajduje się tylko jedna odbitka, przechowywana w kolekcji Biblioteki Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie1.

Być może to sam Dürer ograniczył liczbę odbitek ze względu na słabość drewna. Przypuszczenie takie potwierdzać mogą „poprawki” rysunku, zauważalne powyżej głowy Świętej, które naniesione są na oryginalny klocek (znajdujący się w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku)2.

Na odwrocie prezentowanego egzemplarza drzeworytu znajdują się ołówkowe zapisy i dwie pieczątki dawnych...