IInformacje o dziele:
sygnowany l.d. czarną kredką: Witkacy 1931 X (T. 1/2 C) NP8m
Portret od roku 1961 był depozytem Jana Leszczyńskiego w Muzeum Narodowym w Krakowie; na odwrocie oprawy napisy: MNK / NR 5203 oraz ND 5203. Ponadto nalepka z informacją o obrazie.
Po roku 1924 Stanisław Ignacy Witkiewicz ograniczył swoją twórczość malarską do tzw. „Firmy portretowej“, w ramach której malował pastelowe portrety według pięciu podstawowych typów - A, B, C, D, E - dokładnie określonych „Regulaminem Firmy“. Zastrzegał jednak możliwość różnych kombinacji i tworzenia typów pochodnych. Na portretach obok sygnatury często umieszczał informacje o zażytych narkotykach i używkach.
Prezentowany tu portret pochodzi ze zbiorów profesora Jana Leszczyńskiego i jego żony Janiny z Turowskich, właścicieli jednej z najliczniejszych i najciekawszych kolekcji prac artysty. Państwo Leszczyńscy należeli do grona bliskich znajomych Witkacego, który - w ramach swojej „Firmy portretowej“ - malował ich oboje wielokrotnie.
Portret Janiny Turowskiej-Leszczyńskiej artysta określił jako typ C, kategorię która zakładała subiektywną charakterystykę modela z uwagą, że „spotęgowanie karykaturalne, tak formalne, jak psychologiczne, niewykluczone. W granicy kompozycja abstrakcyjna, czyli tzw. „Czysta Forma“. Dopisek 1/2 świadczy zapewne, że autor uznał ten portret za dzieło tylko w części zgodne z wymogiem...
Stanisław Ignacy Witkiewicz:
Stanisław Ignacy Witkiewicz (Warszawa 1885 - Jeziory na Wołyniu 1939) uczył się w domu pod kierunkiem ojca, Stanisława Witkiewicza. W 1903 zdał maturę we Lwowie. W 1904 zaczął podróżować, m.in. do Wiednia, Włoch, Monachium, Paryża, Londynu. W latach 1904-1910 odbywał studia w ASP w Krakowie u prof. Józefa Mehoffera, przerywane okresami nauki u Władysława Ślewińskiego. W 1914 wyjechał z ekspedycją Bronisława Malinowskiego do Australii, stamtąd zaś wprost do Petersburga, gdzie po wybuchu I wojny światowej zaciągnął się do wojska rosyjskiego. W Rosji był świadkiem rewolucji bolszewickiej.
Po powrocie do kraju w 1918 został członkiem grupy „Formiści", z którą wystawiał w latach 1918-1922. W malarstwie tego okresu był najbliższy wcielenia w życie własnej teorii Czystej Formy, sformułowanej w czasie wojny (stosowała się ona również do dramatu). Obok Leona Chwistka był głównym teoretykiem ugrupowania. Po 1924 działał jako jednoosobowa „Firma Portretowa S. I. Witkiewicz’’ wykonująca portrety na zamówienie. Jednocześnie kontynuował twórczość literacką (dramaty, powieści) i filozoficzną, przede wszystkim zaś uprawiał spajającą wszystkie formy jego aktywności, docenioną dopiero u schyłku XX wieku „sztukę życia’’. Popełnił samobójstwo na początku II wojny światowej, nazajutrz po agresji sowieckiej na Polskę.
Data aukcji | Nr kat | Wywoławcza | Uzyskana | Zmień: |
---|---|---|---|---|
2008-06-01 | 78 | 30 000 zł | 36 000 zł | N/A PLN USD EUR |